از اوایل دههی شصت میلادی، یکی از مقولات پربسامد در تحلیل مسائل جوامع به ویژه مسائل فرهنگی و اجتماعی، "جهانی شدن" است. جهانی شدن که به نظر میرسد بیش از آنکه یک پروسه باشد، پروژهای جهت کپسولی کردن جهان است. هرچند به دنبالهی آن، آگاهی و ارتباطات مردم بیشتر میشود اما ضوابط فرهنگی به ویژه قوانین مذهبی که تنظیمگر روابط اجتماعی افراد است، به چالش کشیده میشود. در این بین ویژگی واگرایانه و خاصگرایانهی جهانی شدن بر جوامع مذهبی بیشترین تأثیر را گذاشته و سنتها و آداب دینی این جوامع را به چالش میکشاند. از جمله آسیبهای اجتماعی ناشی از جهانی شدن، تضعیف خانواده و لوازم مانایی آن به ویژه سبک زندگی دین بنیاد (به عنوان عامل معنابخش خانواده اسلامی) است. از این رو نگارنده در تکاپوی پاسخ به سؤال "چالشهای معرفت شناختی جهانی شدن برای سبک زندگی اسلامی کدام است؟"، با روش تحقیق کیفی و در چارچوب نظریه کنش متقابل نمادین به این نتیجه نائل آمده است که مهمترین چالشهای معرفت شناختی جهانی شدن برای سبک زندگی خانواده مسلمان چنین است: تضعیف احساس تعلق تاریخی به تاریخ دینی و بومی، تضعیف و تهدید هویت دینی و ملی، خلق هویتهای شناور، تقویت نسبیتگرایی در ارزشهای نهاد خانواده، تزریق و ترویج رویکرد خشونتگرایانه، ارزشزدایی از گذشته و ارزشدهی به وضعیت حال، تضعیف جایگاه انسانی زن در خانواده و توسعه فردگرایی و تقلیل ارزش ایثار اجتماعی.
نویسنده(گان):
جبار شجاعی
چکیده:
کلیدواژه:
خانواده، اسلام، جهانی شدن، معرفتشناسی، نسبیت فرهنگی، تربیت اسلامی