واکاوی چالش‌های والدگری به منظور حفظ کرامت خانواده مسلمان

خانواده مسلمان در جهان معاصر با چالش‌های متعددی مواجه بوده که از مهم ترین آنها چالش‌های والدگری در نظام روابط والد ـ فرزندی است. این پژوهش از نوع مطالعات کیفی با روش توصیفی ـ تحلیلی و بکارگیری شبکه تحلیل مضامین به روش آتراید استرلینگ انجام شد. جامعه پژوهش شامل 13 نفر از والدین نوجوانان مقطع متوسطه اول در سال تحصیلی 1401-1402 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند بوسیله ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. در فرایند تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از شبکه تحلیل مضامین، یافته‌ها در قالب 4 مضمون فراگیر، 18 مضمون سازمان دهنده و 127 مضمون پایه طبقه بندی گردید. مضامین به دست آمده شامل کاستی‌های شناختی و مهارتی والدین (عدم استفاده از سبک‌های فرزندپروری کارآمد، ایده آل گرایی و توقعات افراطی والدین، عدم صراحت و شفافیت در پاسخگویی، تعارض گفتار و رفتار، ضعف در تامین شادکامی فضای خانواده، عدم توجه به نیازهای رشدی)؛ چالش‌های هویتی نوجوانان (استقلال طلبی افراطی، ضعف در هدفمندی و کسب معنای زندگی، هنجارشکنی و بی‌ثباتی هویتی، گرایش به الگوهای متعارض با ارزش‌های اسلامی، تایید طلبی افراطی از همسالان، تمایل به خودجرحی)؛ تاثیرپذیری منفی از فضای مجازی (تعمیق شکاف بین نسلی، دوستی‌های نامتعارف، ضعف در مدیریت زمان، افت شدید تحصیلی) نقش تحولات رشدی (ضعف در مدیریت غرایز، مشکلات عاطفی ـ روانی ناشی از پدیده بلوغ، کنجکاوی‌های مبتنی بر لذت، فردیت خواهی افراطی) بود.